De SAS gevangenis
We kunnen door gevoelens als Schuld, Angst en Schaamte snel vast te komen zitten.
Ik zal je een voorbeeld geven
Mijn cliënten hebben een ouder met psychische problemen. In hun situatie is vaak de rol omgedraaid en moeten ze rekening houden met de wensen en gevoelens van hun ouder op dat moment .Zo kan een telefoon gesprek waarbij het kind behoefte heeft aan aandacht ,in de eerste minuut al omgedraaid worden naar Schuld. Een ouder kan bv de wens hebben dat een kind vaker langskomt en zich verwaarloosd voelen. Deze schuldgevoelens verstoren de relatie .Behoeften worden dan niet op een open en directe manier geuit maar is voelbaar doordat bv het kind zich niet respecteert voelt(het is ook nooit goed wat ik doe of ik heb weer iets laten liggen).De wens wordt vaak verpakt in een rechtvaardiging” Je weet hoe zwaar je moeder het heeft” Ik heb alles voor je gedaan” enz. En dat is pijnlijk.
Er zijn 3 fundamentele behoeften van mensen; autonomie, competentie en verbondenheid.
Wanneer deze behoeften zijn vervuld ,komen mensen tot bloei. Een handigheid is als je niet goed in je vel zit ,om na te gaan welke van deze 3 behoeften nu niet worden vervuld.
Om handen en voeten te geven aan het begrip verbondenheid; denk aan jezelf kunnen zijn en jezelf mogen laten zien, zowel je kwetsbare kant als je kwaliteiten. Aandacht hebben voor wat er in de andere omgaat, wederzijds begrip en zorgzaamheid ervaren. In welke mate voel je je begrepen en gewaardeerd door de ander.
Er zijn 4 type van luisteren en daaronder verder uitgewerkt in 5 niveaus van luisteren
De 4 zijn
Actief en constructief:
“Wat geweldig! ”Ik ben trots op je. Ik weet hoe hard je er voor gewerkt hebt.”
Passief en constructief:
Dat is goed nieuws !Gefeliciteerd
Actief en destructief:
Joh, mooi nieuws, maar ben je er wel klaar voor? Wat vindt die en die er van? Je bent al zo weinig thuis
Passief destructief:
Ok. Ik las gister over een goede film ,zullen we er heen gaan?
De 5 verschillende niveaus van luisteren
Dit kan op verschillende niveaus
- Cosmetische luisteren=doen alsof je luistert maar met gedrag er niet bij zijn
- Communikaping=de aandacht op jezelf richten, denk aan ‘oh dat heb ik ook meegemaakt’ en iemand zijn eigen verhaal begint.
- Luisteren om op te lossen
- Ondersteunend luisteren = aanmoedigen en iemand probleem zelf laten oplossen
- Empathisch luisteren= je luistert naar de onderliggende signalen
Actief ,ondersteunend en empathisch luisteren is mijn werk ,anders zou het wel heel rommelig worden om mijn werk te doen .Maar tijdens het bestuderen van deze materie ging er ook een vinklijst af. Met het bezig houden met deze materie valt het mij op dat ik passief destructief ,cosmetisch luisteren en communikaping veel tegen kom>Niet reageren op wat je zegt, voortdurend eigen verhaal afdraaien en met hun hoofd in een hogere vibratie of dimensie zitten (als in wat voor geestverruimende middelen heb jij gebruikt).En dat bevalt mij ook niet altijd kan ik je zeggen.
Wanneer mensen iets doen wat ons niet bevalt ,is het veelvoorkomende reactie om het gedrag van de ander te negatief te classificeren en te analyseren. Zo kun je een collega die veel overwerkt classificeren als uitslover maar als jij meer werkt dan je collega kun je deze classificeren als lui of iemand die de kantjes er af loopt.
Door te classificeren stellen we feitelijk onze behoeften boven die van de ander of dringen we onze waarden en behoeften op. Dit leidt tot negatieve relaties en reacties die zijn gebaseerd op schuld ,angst en schaamte(SAS).Deze reactie leiden op den duur weer tot afname van eigenwaarde, tot wrok en bijvoorbeeld passieve agressie. Wat betekent dat je je niet uitspreekt maar op indirecte manier laat merken dat je boos bent.
Wat staat er op je emotionele bankrekening?
Elke keer dat een gesprek je energie kost of overstuur maakt wordt er iets van je saldo afgehaald en kom je rood te staan. Actief luisteren geeft je het gevoel dat je gehoord wordt. Je ontwikkelt veerkracht in de relatie ,in het omgaan met tegenslag en stressvolle situaties
